گزارش تازه صندوق بینالمللی پول فضای بازار را به هم ریخته. در نخستین جمله باید بگویم: استیبل کوین روی میز است — و این بار بحث فقط تکنولوژی نیست؛ بحث حاکمیت پولی و ثبات مالی است. گزارش 56 صفحهای صندوق به صراحت از ریسکهایی میگوید که ممکن است جایگاه پول ملی و تصمیمگیریهای اقتصادی کشورها را تضعیف کند. همین عبارت ساده کافی بود تا در صحنه جهانی دوباره بحث میان طرفداران نوآوری و مدافعان سیاستهای پولی سنتی شعلهور شود.
مخاطرات و استدلال IMF درباره استیبل کوین
صندوق بینالمللی پول در این گزارش هشدار داده است که در برخی شرایط، پذیرش گسترده استیبل کوینها میتواند به «جایگزینی ارز» منجر شود و بدین ترتیب حاکمیت پولی کشورها را تضعیف کند. گزارش میگوید: «پول بانک مرکزی همچنان بنیادیترین، نقدشوندهترین و مقاومترین شکل پول است و باید نقش خود را حفظ کند.» همچنین اشاره شده که در صورت وقوع رویدادهای بحرانی مانند فروشهای اجباری («fire sales») احتمال دارد بانکهای مرکزی مجبور به مداخله شوند که خود میتواند ثبات سیستم مالی را تهدید کند.
چرا IMF خواهان CBDC است؟
نویسندگان گزارش راهحل پیشنهادی را در توسعه و ترویج ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) میبینند. از دید آنها CBDC میتواند مزایای نقدینگی و شفافیت را بدون ریسکهای از دست رفتن کنترل پولی فراهم کند. این استدلال در امتداد گزارشهای اخیر بانک مرکزی اروپا و بانک تسویه بینالمللی قرار گرفته است.
واکنش صنعت کریپتو: همزیستی یا تقابل؟
از سوی دیگر صدای فعالان بازار بلند است. مدیران صرافیها و کارآفرینان پرداخت میگویند مزایای استیبل کوین در اقتصادهای ناپایدار فراتر از نگرانیهای کلان است. بهعنوان مثال، اَربیل کارامان، از بنیانگذاران یک شبکه پرداخت که میلیاردها دلار تراکنش استیبل کوین را پردازش کرده، تأکید میکند که مردم در کشورهایی با تورم و بیثباتی شدید، به استیبل کوینها پناه میبرند تا ارزش داراییهای خود را حفظ کنند.
Kevin Lee، مدیر ارشد CBO در Gate، دیدگاهی معتدلتر ارائه کرده و گفته است: «بانکهای مرکزی درست روی ثبات تمرکز دارند، اما روایت «خطر جایگزینی» تصویر بزرگتر را نادیده میگیرد. استیبل کوینهای خصوصی و آینده CBDCها میتوانند کنار هم وجود داشته باشند.» این نوع نگاه نشان میدهد که مدلهای ترکیبی و راهحلهای تنظیمشده ممکن است به جای تقابل کامل، راهحل عملیتری باشند.
نکات مهم گزارش و نقدها
IMF نگرانیهایی از جمله استفاده احتمالی استیبل کوینها در جرایم مالی، پولشویی و تأمین مالی تروریسم را مطرح کرده است و خاطرنشان ساخته به دلیل شبهناشناس بودن و هزینههای پایین تراکنش، ریسک سوءاستفاده وجود دارد. اما منتقدان سریع پاسخ دادهاند که همین استدلال را میتوان درباره دلار آمریکا هم مطرح کرد؛ خزانهداری ایالات متحده در گزارشی گفته است که دلار همچنان یکی از ابزارهای محبوب برای جابجایی و پاکسازی عواید غیرقانونی است.
ریچاردو سالیناس پلیگو، میلیاردر مکزیکی و مؤسس Grupo Salinas، این کمپینهای ضدکریپتو را نشانه ترس نهادهای سنتی از از دست دادن قدرت و درآمد تاریخی خود توصیف کرده است. او در مصاحبهای گفته است که بانکها و نظامهای سنتی از دست دادن نفوذ و پولی را که قرنها در اختیار داشتهاند، میترسند — و این ریشه مخالفتهاست.
آینده سیاستگذاری و فرصتها
گزارش IMF در نهایت اذعان میکند که حضور استیبل کوینها میتواند به شکلی رقابتی باعث شود دولتها سیاستهایی را پیگیری کنند تا از دست رفتن اقتدار پولی جلوگیری کنند. این نکته نشان میدهد که فناوری ممکن است محرکی برای اصلاحات و بهبود سیاستها باشد.
از دیدگاه برخی مدیران صنعت مثل Arjun Sethi، همبنیانگذار Kraken، روایت دیگری وجود دارد: «قدرت صدور و کنترل پول در حال انتقال از نهادها به سیستمهای باز است که هر کسی میتواند روی آنها بسازد.» این دیدگاه نشاندهنده گرایشی است که میتواند ساختارهای مالی را بهطور بنیادی تغییر دهد.
برای کسب تحلیلهای بیشتر درباره تأثیرات فنی و اقتصادی این مسائل میتوانید به تحلیلهای بنیادی ما سر بزنید: تحلیل بنیادی و پوشش آلتکوینها را در دیجکس دنبال کنید: مطالب آلتکوین. همچنین متن کامل گزارش صندوق را در این لینک بخوانید: گزارش صندوق بینالمللی پول.
در پایان، یک نکته واضح است: بحث درباره استیبل کوین دیگر صرفاً یک بحث فنی نیست؛ بحثی استکلتی در مورد قدرت، سیاست و آینده پول. نتیجه نهایی هنوز نامشخص است، اما بازار، سیاستگذاران و مردم همگی در حال بازتعریف نقش پول در عصر دیجیتال هستند.


