خطر «فاصله آخرهفته» در توکن شدن دارایی ها
روند رو به رشد توکن شدن دارایی های واقعی (RWA) ممکن است یک ریسک بحرانی را نادیده بگیرد: فاصله آخرهفته بین بازارهای 24/7 کریپتو و بازارهای سنتی که آخر هفته ها بسته هستند. این فاصله آخرهفته می تواند باعث ایجاد عدم تطابق قیمتی بین بازارهای آن چین و سنتی شود که در پی آن ممکن است ضرر یا فرصت های آربیتراژ بزرگ پدید آید.
چه اتفاقی می تواند بیفتد؟
ارائه دهندگان اوراکل معمولاً فیدهای قیمت سهام را زمانی که بازارهای آمریکا در ساعت 4 بعدازظهر به وقت ET در روز جمعه تعطیل می شوند، فریز می کنند و تنها در صبح دوشنبه مجدداً به روزرسانی را آغاز می کنند. در این بازه زمانی، نسخه های توکن شده سهام (مثلاً نسخه توکن شده تسلا) روی صرافی های غیرمتمرکز قابل معامله باقی می مانند؛ یعنی معامله گران می توانند در ساعت 3 صبح یک شنبه معامله کنند، در حالی که بازار سنتی بسته است. اگر طی آخر هفته خبری مهم مانند انفجار کارخانه تسلا رخ دهد، بازار سنتی بسته است اما بازار آن چین باز است و این همان «فاصله آخرهفته» است که می تواند باعث عدم تطابق قیمت یا «price dislocation» شود.
نمونه و پیامدها
مارچین کازمیرژچاک، هم بنیان گذار ارائه دهنده اوراکل RedStone، در مصاحبه ای در Devconnect بوئنوس آیرس هشدار داد که این موضوع می تواند مسبب رفتارهای خطرناک در پروتکل های دیفای شود. اگر اوراکل تا بازگشایی بازار به روزرسانی نکند، پروتکل های آن چین ممکن است بر پایه قیمت های «اشباحی» معامله کنند؛ وضعیتی که در آن قیمت های روی زنجیره نشان دهنده قیمت واقعی بازار نیستند. این می تواند فرصت های بزرگ آربیتراژ یا کم وثیقه شدن وام ها و محصولات ساختاریافته را به وجود آورد.
چرا اکنون اهمیت پیدا کرده است؟
در حالی که اکنون بیشتر معاملات سهام توکن شده روی صرافی های متمرکز متمرکز است و معمولاً در آخر هفته محدود می شود، هدف نهایی صنعت این است که این ابزارها بدون مجوز و در پروتکل های دیفای در دسترس قرار گیرند. این یعنی فعالیت 24/7 و در نتیجه بالا رفتن احتمال بروز فاصله آخرهفته و پیامدهای آن. با تغییر جهت بازار به سمت محصولات پیچیده تر مانند پرتفوی های توکن شده شامل اوراق تجاری، اعتبارات خصوصی و سهام، ریسک ها افزایش می یابد؛ زیرا خطا در داده های قیمت می تواند منجر به ارزیابی نادرست کل سبدهای ساختاریافته شود.
نقش اوراکل ها و معماری پیشنهادی
کازمیرژچاک به معماری ماژولار اوراکل و پشتیبانی از مدل های «Push» و «Pull» اشاره می کند. در مدل Pull، داده ها وقتی کاربر با پروتکل تعامل دارد تازه شدن و به زنجیره منتقل می شوند؛ بنابراین «داده همیشه تازه است». با این وجود، اغلب پروتکل ها هنوز از مدل سنتی Push استفاده می کنند زیرا ادغام آن آسان تر است. وی تاکید می کند که تا زمانی که اوراکل ها و پروتکل ها تطبیق پیدا نکنند، فرض اینکه بازار توکن شده به صورت 24/7 بدون ریسک عمل کند، نادرست است.
پیامد برای پروتکل های دیفای و پیشنهادها
- در مدل های وام دهی، فریز بودن فید قیمت در آخر هفته می تواند سبب کم وثیقه شدن وام ها شود.
- پورتفوی های توکن شده ساختاریافته ممکن است ارزش گذاری نادرستی داشته باشند و پذیرندگان ریسک در معرض زیان قرار گیرند.
- راهکارهای پیشنهادی شامل معماری اوراکل ماژولار، ادغام مدل Pull برای تازه سازی داده ها در لحظه تعامل، و مکانیزم های پشتیبان برای زمان های عدم دسترسی قیمت های سنتی است.
نتیجه گیری و گام های بعدی
با افزایش پروژه های توکن شده واقعی، چالش مدیریت فاصله آخرهفته بین پروتکل های باز و بازارهای سنتی بسته حیاتی خواهد شد. توسعه دهندگان اوراکل، تیم های پروتکل و نهادهای تنظیم کننده باید به همکاری برای طراحی مکانیزم هایی که از داده های به روز و مقاوم در برابر وقفه پشتیبانی کنند، بپردازند. برای مطالعه بیشتر درباره فناوری بلاک چین و تاثیر آن بر بازارهای سنتی می توانید به بخش بلاک چین مجله دیجکس مراجعه کنید و تحلیل های مرتبط با دیفای را در بخش DeFi دنبال کنید.
برای مروری بر توصیه های فنی و نمونه های پیاده سازی اوراکل ها به منبع خارجی مراجعه کنید. بررسی سازوکارهای Push و Pull و آزمون استرس آخر هفته می تواند به کاهش ریسک های احتمالی کمک کند.
کازمیرژچاک هشدار می دهد: «ما هنوز باید ببینیم این دارایی ها در آخر هفته چگونه رفتار می کنند.» تا زمانی که سازوکارهای اوراکل و پروتکل ها برای پوشش این شکاف زمانی تکامل نیافته اند، توکن شدن دارایی های واقعی بدون در نظر گرفتن فاصله آخرهفته می تواند تبعات قابل توجهی به همراه داشته باشد.


